Het Sint-Paulusgasthuis.


Vorige foto | Volledige grootte | Terug naar het album

Op het einde van de veertiende en in het begin van de vijftiende eeuw was het bij de gegoede stand een soort mode om, als er geen nakomelingen waren, een deel van de bezittingen te bestemmen voor het stichten van een gasthuis voor een aantal arme alleenstaande vrouwen. Zo ontstond in het begin van de vijftiende eeuw ook te Sint-Oedenrode het "Sint-Paulus Gasthuis", waarin zeven arme vrouwen, aan te wijzen door de beschermheer van de stichting, voor de rest van hun leven onderdak en verzorging vonden. Het gasthuis werd gesticht door de edelman Jan die Swert, lid van de hoofdleenbank van Peelland, en zijn vrouw Jutte van Erp. Deze Jutte stierf in 1433 en zij moet wel beschouwd worden als de vrijgevige dame, die door een milde schenking de stichting mogelijk maakte. Het gasthuis moet kort daarop in opdracht van Jan die Swert gebouwd zijn, want in 1435 wordt het reeds als zodanig vermeld. Als financiële basis diende een grote hoeve in de Boskant, die bekend is gebleven als de St.-Paulusgasthuis-hoeve. Uit de opbrengst van deze hoeve werden de huisjes en de bewoonsters ervan onderhouden. Het gasthuis kende zijn goede en kwade tijden, afhankelijk van de belangstelling van de beschermheren en rentmeesters. Rond 1700 kwam het gasthuis te staan onder het beschermheerschap van de gemeente. De stichting werd pas in 1965 opgeheven. De laatste bewoonster vertrok in 1970 naar het St.-Odaklooster. Tot de laatste bewoners behoorden ook Lambert van Schijndel en Helena van Oorschot, beter bekend als Bertje en Leentje. In 1947 hadden zij een huisje gekregen. In 1952 vierden zij er hun zeventigjarige bruiloft. Op deze "met gouden zonnepracht overgoten dag" waren duizenden mensen al vroeg op de been. De kerk kon tijdens de hoogmis het volk niet bevatten. Om kwart over vier was er een grote optocht door het dorp met het echtpaar in een auto. De fanfare, verkleed als boeren en boerinnen met poffer en knipmuts, had een daverend succes. Daarna kwam ook de Strijpse harmonie de feestvreugde mee helpen verhogen. Na verschillende marsen door het dorp, viel echter de geplande taptoe in duigen: men was er niet meer toe in staat. Dat was nog eens een echt ouderwets feest en we mogen het wel beschouwen als een definitief afscheid van de oude tijd en tevens als het laatste bloempje van dit kleine boeketje oude herinneringen.